رصــدخــانــه

معصومه آباد در دویستمین جلسه علنی شورای شهر در نطق پیش از دستورخود گفت: وضعیت هوای تهران طی چند روز گذشته ناسالم بوده است و به این دلیل که در آستانه هوای سرد و وارانگی هوا هستیم، باید در زمینه حمل و نقل و آلودگی هوا مصوبات و برنامه هایی که داشته ایم را بررسی کنیم و پیشرفت ها و عقب افتادگی هایی را که در این مصوبات و طرح ها داشته ایم را بسنجیم.
وی ادامه داد: در سه ماهه اول سال ۹۴ نسبت به مدت مشابه در سال گذشته هوا ناسالم بوده است اما در فصل تابستان و پاییز نسبت مدت مشابه در سال گذشته تنها چند روز اختلاف وجود دارد. یعنی با تمام اقدامات کم و بیش انجام شده به خصوص در حوزه توسعه خطوط ریلی اختلاف فاحشی در میزان هوای سالم دیده نمی شود.
رییس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر تهران با اشاره به اینکه اولین اثرات هوای ناسالم در محیط زیست است، عنوان کرد: ۸۰ هزار مورد مرگ و میر در ایران به علت عوامل محیطی رخ می دهد این در حالی است که مرگ و میر عوامل محیطی در کشورهای مختلف بین ۱۵ تا ۳۰ درصد است که این آمار در ایران خوشبختانه ۲۱ درصد است.
آباد افزود: این میزان مرگ و میر قرار است تا سال ۱۴۰۴ به ۸۰ نفر در ۱۰۰ هزار نفر کاهش پیدا کند که با روند افزایش مرگ و میر در اثر آلودگی هوا دست یافتن به چنین آماری تامل برانگیز است.
وی گفت: وزارت بهداشت میزان مرگ و میر ناشی از آلودگی های هوا در سال ۹۲ را بیش از ۴ هزار و ۴۰۰ نفر اعلام کرده است که به ازای هر ۲۴ ساعت ۱۲ نفر بر اثر آلودگی هوا به کام مرگ رفته اند و به عبارت دیگر هر ۲ ساعت یک نفر بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست داده است. همچنین این آمار نشان می دهد که در سال ۹۳ سه هزار شهروند تهرانی بر اثر آلودگی هو جان خود را از دست داده اند.
رییس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر تهران خاطرنشان کرد: بر اساس تحقیقات کارشناسان، خودروها ۷۵ درصد آلودگی هوا را به خود اختصاص داده اند و این در حالی است که در تهران بیش از ۳ میلیون خودرو و بیش از ۳ میلیون موتور سیکلت تردد دارند.
آباد به ویژگی ها و جنس این دوده ها اشاره کرد و گفت: این دوده ها بسیار ریز هستند که در مساحت ۱۰۰ متر مربع بر گرم وسعت دارند و مواد سمی را انتقال می دهند و سیاهرنگ و سرطان زا هستند. این دوده ها به دلیل اینکه بسیار ریز هستند می توانند از ریه ها، مغز و بسیاری از عروق خونی عبور کنند و باعث انواع بیماری های تنفسی، قلبی و عروقی شوند که باعث بسیار مرگ و میرهای ناشی از آلودگی هوا است.
به گفته وی؛ هزینه های بهداشتی، میزان تلفات و هزینه ای که هر بیماری به نظام سلامت، فرد و جامعه وارد می شود در تمام دنیا محاسبه می کنند که متاسفانه در کشور ما این اتفاق نمی افتد ضمن اینکه این مسئله در برنامه پنجم بوده است.
رییس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر تهران با اشاره به سن ۷ و ۸ سال اتوبوس های ناوگان اتوبوس رانی گفت: با توجه به شرایط موجود باید دید که بخش سامانه حمل و نقل با چه مشکلاتی روبرو است. از نظر استانداردهای موجود بیشترین آلایندگی ها مربوط به یورو «۱» و یورو «۲» است که اتوبوس های دیزلی با توجه به نوع سوختی که استفاده می کنند بیشترین سهم آلودگی هوا را به خود اختصاص داده اند. همچنین تاکسی هایی که سوخت یورو ۱و یورو ۲استفاده می کنند سهم قابل توجهی را از آلایندگی هوا را به خود اختصاص داده اند.
آباد با بیان اینکه سیستم حمل و نقل ما دچار فرسودگی است و تولید آلایندگی بسیار زیادی را در شهر می کند، اذعان داشت: در برنامه ۵ ساله دوم شهرداری و همچنین در یک طرح جامع کاهش آلایندگی طرح پیشگیرانه ای را داشتیم که هم برآورد هزینه های حوزه سلامت ایمنی و محیط زیست را دارد و هم تمامی فعالیت هایی که در حوزه حمل و نقل انجام می گیرد با به کار گیری سیستم های کنترلی و فیلترهایی که استفاده می شود می توانیم سهم آلایندگی را به عنوان یک اقدام پیشگیرانه انجام دهیم.
وی به مصوبه سال ۸۸ اشاره کرد و گفت: در این مصوبه ضمن اینکه کد پروژه تعریف شد و حوزه حمل و نقل با عنوان توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی غیر ریلی کمک به تاکسی رانی برای تعویض کاتالیست های غیر ریلی اعتبار مصوب شد اما متاسفانه این مصوبه فقط یکبار انجام شد.
رییس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر تهران ادامه داد: در دور اول از ۱۷ هزار خودروی فرسوده ۴ هزار خودرو نوسازی شد و هزار خودرو نیز تعویض کاتالیست شد که این کار تنها در یک مقطع انجام نمی شود و با عبور از کیلومترهای ۲۵۰ هزار دوباره احتیاج به تعویض مجدد دارد که این مورد انجام نشد.
آباد اضافه کرد: با ۶۰۰ هزار تومان هزینه سه گاز آلاینده که در مسیر خروجی اگزوزها هستند گازهای سمی منوکسید کربن، هیدروکربن های حاصل از احتراق ناقص و اکسید نیتروژن به گازهای غیر سمی آب و بخار و نیتروژن و دی اکسید کربن تبدیل می کند.
به گفته وی؛ علت انتخاب این طرح برای تاکسی ها به این دلیل است که سهم تاکسی رانی در انتشار آلایندگی ها بالا است و روزانه ۲۵۰ کیلومتر میانگین پیمایش آنها است و هزینه کم، اثربخشی بالا و عدم تعمیر و نگهداری صحیح است که ناوگان تاکسی رانی هدف گذاری این طرح قرار گرفت.
رییس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر تهران تصریح کرد: با تعویض کاتالیست یک تاکسی با کارکرد نه چندان بالا حتی بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار کیلومتر می توانیم غلظت آلاینده های منوکسیدکربن، هیدروکربن های نسوخته و اکسیدهای نیتروژن را به ترتیب حدود ۱۶، ۱۱ و ۱۶ برابر کاهش داد.
آباد ادامه داد: نتایج تعویض کاتالیست و سنسورهای اکسیژن ۶ هزار تاکسی شهر تهران در فاز اول اجرای این پروژه سبب کاهش ۳ هزار و ۳۰۰ تن آلایندگی در سال شده است که نتایج منوکسیدکربن ۲ هزار و ۹۰۰ تن، هیدروکربن های نسوخته ۲ هزار و ۷۰۰ تن و اکسیدهای نیتروژن هزار و ۱۷۰ تن و ذرات معلق ۶/۱ تن است. حال اینکه در سناریوی کمی که برای اتوبوس رانی در نظر گرفته شده در صورتی که تعداد اتوبوس هایی که در این طرح شرکت می کنند هزار و ۲۰۰ باشد ۱۹۳ تن آلودگی هوا در سال را به ۳۵ تن در سال کاهش می دهد و در سناریوی زیاد ۲هزار و ۱۵ اتوبوس ۳۴۵ تن آلودگی را در سال به ۶۳ تن کاهش می دهد.
وی ادامه داد: حجم بالای تردد موتورسیکلت در شهر نیز سهم بالای آلودگی هوا را به خود اختصاص داده است و این در حالی است که طرح جایگزین موتورسیکلت های هیبریدی هم مورد توجه قرار نگرفته است.
رییس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر تهران در پایان گفت: وضعیت هوای تهران نیازمند این است که طرح های مصوب شورا مورد توجه قرار بگیرد.