سوغات اصفهان

صحبت کردن از سوغاتی‌های نصف جهان یا همان اصفهان زیبا و دوست‌داشتنیِ خودمان کار ساده‌ای نیست. از شیرینی‌های خوشمزه بگیرید تا انواع صنایع دستی در فروشگاه‌های اصفهانی انتظارتان را می‌کشند تا در گوشه چمدانتان جا خوش کنند و با شما به شهر و وطنتان بازگردند. لیست سوغاتی های اصفهان از آن لیست‌های بلندبالایی است که اگر قبل از سفر با آنها آشنا باشید دیگر در حین خرید کردن، گیج و سردرگم نمی‌شوید. چون همان‌طور که گفتیم، گزینه‌های پیش رویتان زیادتر از آن است که در لحظه خرید، بتوانید تصمیم درست را برای انتخاب بگیرید. پس بهتر است از قبل با شیرینی های اصفهان و صنایع دستی فوق‌العاده‌اش آشنا شوید. اگر هم از دسته افرادی هستید که اصفهان را فقط با گز معروفش می‌شناسند باید از شما بخواهیم که تا پایان متن با ما همراه باشید و به معلومات اصفهان‌شناسیِ خودتان اضافه کنید. بله!…، سوغات اصفهان زیبا فقط گز نیست. با ما همراه باشید.

---

انواع سوغات اصفهان را بشناسید

رسیدن پای مسافران به اصفهان همانا و فهمیدن این نکته که با یک شهر معمولی طرف نیستند هم همان. دیدن نقش‌جهان، کافی است تا بدانیم با شهری رو به رو هستیم که مردمانش، ظریف و هنرمندانه به هر چیزی نگاه می‌کنند. این ظرافت و دقت در تولید انواع صنایع دستی و خوراکی‌های سوغات اصفهان هم دیده می‌شود. به طور کلی، اصفهان دو دسته سوغات دارد:

• خوراکی‌ها

سوغات خوراکی‌ اصفهان

خوراکی‌های خوشمزه در اصفهان بسیار زیاد است. شیرینی های اصفهان متنوعند و جای تعجب دارد که با وجود این‌همه گزینه در دسترس برای خوردن، چرا هم‌وطنان عزیزمان در این شهر زیبا، چاق نمی‌شوند؟ اراده اصفهانی‌ها همیشه زبانزد عام و خاص بوده است. همین ویژگی‌شان هم باعث شده تا به راحتی بتوانند تعادل را در خوردن سوغاتی‌های خوشمزه‌شان حفظ کنند.

گز سوغات اصفهان

چیزی در حدود ۹۰ درصد گز ایران در اصفهان تولید می‌شود. این یعنی، اصفهانی‌ها از متبحرترین تولیدکنندگان گز هستند. پس عجیب نیست که انواع و اقسام این محصول در نصف جهان تولید می‌شود؛ گز آردی، سکه‌ای، برشی، انگشت‌پیچ، گزهای شکلاتی و… ، از نمونه‌های گز تولیدیِ اصفهان هستند. می‌توانید حدس بزنید که چقدر گز اصفهان در یک سال تولید می‌شود؟ رقمی در حدود ۶۵۰ هزار تُن در سال!

در آن زمان‌های قدیم، پادشاهان ایرانی برای عرض ارادات خود به پادشاهان کشورهای دیگر به آنها گز پیشکش می‌کردند. همین کافی است تا بدانید که این خوراکی خوشمزه از دیرباز محبوب دل همه بوده است. برای تهیه گز از عصاره درخت انگبین استفاده می‌کردند اما این روزها فرمول تهیه این سوغات اصفهان کمی تغییر کرده است. گلاب، شکر، سفیده تخم‌مرغ، مغز بادام و پسته، شیر خشت عسل و انگبین هم از موادی هستند که این روزها برای تولید و تهیه گز به کار می‌روند.

اگر به پسته یا بادام حساسیت دارید؛ دستتان در انتخاب کاملا باز است. چون انواع مختلف گز بدون این آجیل‌ها یا با نقش‌آفرینی فقط بادام یا فقط پسته هم در بازار موجود است. گز لقمه‌ای هم که جان می‌دهد برای پذیرایی کردن از مهمان‌ها و هدیه بردن.

نبات و پولکی

نبات در همه جای ایران وجود دارد. علاقه ایرانی‌ها به شیرین‌کام کردن خود و مهمان‌هایشان در همه جای کشور دیده می‌شود اما نبات‌های اصفهانی با انواع طعم‌های لیمویی، دارچینی، نعنایی، زنجبیلی و… ، طعم و مزه درجه یکی دارند و به همین خاطر می‌توانند به عنوان یک سوغاتی عالی با شما راهی خانه شوند. اما از نبات که بگذریم به پولکی دوست‌داشتنی می‌رسیم. پولکی دیگر فقط و فقط مخصوص اصفهان است و البته در لیست سوغاتی های اصفهان هم جایگاه ویژه و مهمی دارد.

پولکی یا همان آب‌نبات‌های شفاف و رنگیِ نازک، برای نوش‌جان کردن در کنار چای و دم‌نوش‌های مختلف بسیار مناسب هستند. می‌دانستید که پولکی‌ها از مواد باقی‌مانده در تولید نبات تولید می‌شوند؟ پولکی هم در طعم‌های مختلفی مانند نارگیلی، لیموعمانی، کاکائویی زنجبیلی و عسلی تهیه می‌شود.

نکته قابل‌ملاحظه‌ای که درباره اصفهانی‌ها وجود دارد، این است که خودشان هم به اندازه هم‌وطنان دیگر و گردشگران خارجی به خرید سوغات اصفهان برای پذیرایی و مصرف علاقه دارند. مثلا امکان ندارد که وارد خانه یک اصفهانی شوید و همراه با چای با پولکی از شما پذیرایی نکنند.

شیرینی‌کرکی و سوهان

شیرینی کرکی و سوهان هم در میان گزینه‌های مربوط به سوغات خوراکی اصفهان حسابی جلوه‌گری می‌کنند. باید قبول کرد که فقط گز اصفهان نیست که دل گردشگران را در این شهر می‌رباید و از آن خود می‌کند بلکه شیرینی‌های مختلفی وجود دارد که با امتحان کردن آنها سریعا طرفدارشان می‌شوید و البته چند بسته هم برای نزدیکان و آشنایان خریداری می‌کنید. چند نوع آرد مثل آرد برنج، گندم و نخودچی با هم ترکیب می‌شوند تا در کنار روغن، هِل و پودر پسته، شیرینی کرکی خوشمزه تهیه شود. اگر در پخت کرکی از روغن حیوانی استفاده شده باشد که دیگر نور علی نور خواهد بود. سوهان اصفهانی‌ها هم اگرچه به پای سوهان قمی‌ها نمی‌رسد اما از سوغاتی‌های خوب و سنتی این شهر محسوب می‌شود.

 اما اگر به دنبال شیرینی‌های صد در صد اصفهانی هستید به جای سوهان عادی که زیر سایه قمی‌های عزیز قرار دارند، بهتر است به سراغ سوهان عسلی بروید. سوهان عسلی اصفهان با عسل، شکر، گلاب، پسته و بادام، زعفران و آب درست می‌شود و در کنار یک نوشیدنی گرم مانند چای، تیم برنده‌ای را تشکیل می‌دهد که صد-هیچ از قند و شکلات‌های معمولی پیشی می‌گیرد.

عسل

جای تعجب نیست که شهری به شیرینی اصفهان، سوغاتی به خوشمزگی عسل هم برایتان در آستین داشته باشد. عسل فریدونشهر اصفهان معروف است. پرورش زنبور و تولید عسل در فریدونشهر بسیار حرفه‌ای صورت می‌گیرد. گونه‌های متنوعی از این خوراکی خوشمزه هم در فریدونشهر تولید می‌شود؛ عسل گون، زول، قنقال و… . اگر گذرتان به اصفهان افتاد حتما سراغ عسل فریدونشهر را بگیرید. این عسل هم سوغات خوبی است و هم برای مصارف شخصی‌تان در بازگشت به ولایت خودی، مطلوب خواهد بود.

جوز قندی

جوز قندی هم یکی دیگر از شیرینی های اصفهان است که طعم خوبی دارد و البته کمی گران است. این شیرینی محلی از نوعی هلوی مخصوص به نام آلگ تهیه می‌شود. میوه‌های دیگری مانند انجیر هم برای درست کردن جوز به کار می‌روند. خرید جوز، فکر خوبی است و می‌توانید آن را در بازگشت به خانه به دوستان و اقوام هدیه بدهید.

 

• انواع نقل‌های سنتی: نقل در ارومیه از سوغات اصلی به شمار می‌آید. امروزه به دو روش سنتی و مکانیزه نقل‌های محلی تولید می‌شوند. نقل در طعم‌های گوناگون بیدمشک، وانیلی، دارچینی، زعفرانی و گل محمدی تولید شده و به دو شکل فله و بسته‌ای فروخته می‌شوند. جعبه‌های سوغاتی نقل دارای مقدار کمی از هر طعم است که در ظرفی چوبی به حالت شکیل فروخته می‌شوند. نقل‌ها را بهتر است از بازار شهر واقع در خیابان امام که از مراکر خرید ارومیه است، تهیه کنید. نقل و حلوای یاس از شناخته‌شده‌ترین مغازه‌های عرضه کننده نقل در ارومیه می‌باشد.

سوغات استان آذربایجان شرقی

شیرینی، آجیل و خشکبار

آجیل آذربایجان با نام آجیل تبریز در سراسر ایران و کشورهای دیگر شهرت دارد. آجیل تبریز بسیار مرغوب و باکیفیت بوده و به همین سبب جزو بهترین محصولات ایران به شمار می‌رود. همچنین، شهرستان مراغه در زمینه تولید انواع خشکبار شامل برگه زردآلو، آلو خشک، برگه هلو، کشمش و مویز بسیار معروف است. ایرانیان علاقه زیادی به خوردن انواع آجیل و خشکبار در مناسبت‌های شادی و جشن‌ها دارند، از این رو خشکبار آذربایجان به سایر نقاط کشور و خارج صادر می‌گردد. اگر بخواهید خوشمزه‌ترین شیرینی‌ها را امتحان کنید، فقط در شهر تبریز این شانس را خواهید داشت. مردم تبریز در زمینه آشپزی و شیرینی پزی بسیار زبردست و توانا هستند. از سوغاتی‌های خوشمزه‌شان نظیر نوقا، قرابیه، اریس، لوز و باقلوا حتما باید امتحان کرده و برای عزیزانتان نیز به عنوان سوغاتی خریداری کنید.

هنوز هم میان ساختمان­‌های سر به فلک کشیده­ تهران و فضای شهری که تکنولوژی جای فرهنگ و تاریخ را گرفته، قلب بافت تاریخی می­تپد. تهران از قدیم تاکنون از هجوم تغییرات در امان نمانده و خاطرات زیادی را عوض کرده است؛ اما هنوز هم نقاطی از شهر مانده‌­اند تا یادآور خاطرات باشند و ما را به گذشته ببرند. امروز در این گزارش می­‌خواهیم سری به گذشته بزنیم و خاطراتی را دوره کنیم که ممکن است برای شما جذاب باشد. با نابرو برای آشنایی با خانه موزه بازار یا عمارت سلطان بیگم همراه باشید.

آشنایی با عمارت سلطان بیگم

این عمارت کاملا یادآور فرهنگ، سنت و روش زندگی در گذشته و تاریخ قدیم است. این عمارت زیبا متعلق به دوره قاجار بوده و در منطقه 12 تهران، محله پامنار قرار دارد. فرم کلی معماری این بنا که 603 مترمربع مساحت دارد، مانند اکثر بناهای تاریخی ایرانی، بر مبنای حیاط مرکزی شکل گرفته است. ورودی بنا در ضلع شمالی و در سطحی بالاتر از مجموعه قرار دارد.

نج ­سازی و قایق ­سازی از قدیمی ­ترین صنایع بومی جنوب ایران به شمار می­رود و سابقۀ آن به دوره افشاریه می­رسد. هر چند با کشف آثار باستانی دوره ساسانی در سرزمین مغولستان امروزی و کشف بنادر اشکانی و ساسانی قدمت دریانوردی ایران را می­توانیم بسیار کهن­تر بدانیم. ساکنان ساحل شمالی خلیج ­فارس برای سفرهای دریایی، تجارت، ماهیگیری و صید مروارید از لنج­ های دست­ ساز خود استفاده می­ کنند؛ و در گذشته با لنج­ های بادبانی به شهر­های بمبئی، بصره و کشورهای شرق آفریقا و تانزانیا سفر یک­ساله و تجارت می­کردند. این صنعت دارای پیشینه ی فرهنگی غنی است؛ شعرهایی که زنان به هنگام بازگشت از دریا می­خوانند و یا آوازهای قایقرانان به هنگام کار را می­توان میراث ناملموس این صنعت قلمداد کرد.

لنج­ سازی در طول تاریخ مانند اکثر حرفه­ ها و هنرهای کهن، نسل به نسل و از پدر به پسر منتقل می­شده است. لنج­ ها را ذهنی و بدون نقشه می­سازند نقشه اولیه را لنج­سازان از پدرانشان، و پدرانشان از پیشینیان خود آموخته­ اند. هر آنچه در این هنر و صنعت هست به شکل تجربی انتقال یافته است. جنس لنج­ های قدیمی از چوب ­های جنگلی مقاوم به رطوبت، تنه درختان محلی مانند کرت، کهور، کنار، تنه ی درختان غیر محلی مانند توت و چنار و همچنین یک نوع چوب مرغوب هندی به نام "سای" که برای بدنه کشتی استفاده می­شود، بوده است.

بندر­کنگ، بندر­لنگه و بندر­تاریخی­ لافت (در جزیره قشم ) از مراکز عمده ی  لنج ­سازی در گذشته بوده ­اند. در حال حاضر بیشتر لنج­ها در شهر قشم، کولقان، درگهان، رمچاه، سوزا، لافت، دولاب و گوران ساخته می­شود. استادکاران پس از ساخت لنج­ ها درزهای آن را قیراندود می­کنند و با این کار منافذ لنج­ ها بسته و راه نفوذ آب به درون آن گرفته می­شود. "دانش ساخت و دریانوردی با لنج سنتی خلیج فارس" به سال 2011 میلادی به عنوان هشتمین میراث ناملوس ایرانی به ثبت جهانی رسید.

حوالی بازار تهران، شمیرانات یا محدوده تهران قدیم از هر کوچه پس کوچه‌ای دست کم یک عمارت قجری سرکشیده و از ایام شهرنشینی ما خوب دلبری می‌کند و خودی نشان می‌دهد. خانه‎های دوره قاجار از معدود بناهای بجامانده‌ هستند که ما را به حریم امنی دعوت می‌کنند که اجداد ما تجربه کرده‌اند؛ دقایقی در آغوشمان می‌کشند و آرامش را بدرقه راهمان می‌کنند؛ آنقدر که دیگر این ما نیستیم که به جستجویشان می‌رویم بلکه به دیدارشان دعوت می‌شویم. موزه تاریخ علوم پزشکی ایران  از دل ساختمان‌های اداری و دانشکده‌های دانشگاه تهران ما را فرا می‌خواند تا چند نشان، نشان‌مان بدهد.

دعوت علم به میزبانی تاریخ

با اینکه دور از ذهن می‌رسد خیابان امیرآباد شمالی، به جز خوابگاه‌های دانشجویی و چند دانشکده دانشگاه تهران جایی برای پرسه‌زنی و شهرگردی داشته‌باشد؛ اما تهران همیشه چیزی برای غافلگیری دارد تا برای خاطرخواهانش رو کند. درست در میانه خیابان 16‌ام امیرآباد که منطقه‌ای اداری-مسکونی است، در جوار پارک علم و فناوری دانشگاه تهران عمارتی پا برجاست که حال و هوایی نه امروزی و نه دیروزی که قاجاری دارد. بنایی که در کنار ده‌ها باغ و قنات و عمارت از صدقه‌سری صدراعظم ناصرالدین‌شاه، آجر روی آجرش رفته و امیرآباد به یمن همین درایت‌های امیرکبیر، امیرآباد نامیده شد. بنایی که امروز موزه تاریخ علوم پزشکی ایران است و دیروز اما اصبطل جلالیه.

کلیسای وانک اصفهان، کلیسایی با قدمت سیصد و پنجاه و اندی سال در دل محله جلفا. در هرکجای محله که باشید صدای ساعت کلیسا را هر یک ساعت یک بار از بالای دیوارهای خشتی می‌شنوید. کلیسای وانک یک کلیسای کاملا متفاوت است. از جنس دیوارهای خشتی آن گرفته تا معماری گنبد، گنبدی که برخلاف گنبدهای مخروطی سایر کلیساها بیشتر یادآور گنبد مساجد دوره صفویه است.

وارد کلیسا که می‌شوید خود را در میان سکون پیدا می‌کنید. لحظه‌ای درنگ، درختان کاج بلند، آسمان آبی، بناهایی باشکوه در انتهای هر جهت. همچنان سادگی بیرون کلیسا در فضای آزاد درون هم حس می‌شود. اما این سادگی در فضای داخلی کلیسا جای خود را به بازی رنگ‌ها و نقاشی‌ها می‌دهد. تصاویری از بدو تولد تا عروج مسیح، روز رستاخیز و بهشت و جهنم.

در بخش دیگر این بنای تاریخی موزه وانک قرار گرفته که در آن می‌توان تار مویی از عهد عتیق تا اولین دستگاه چاپ را از نزدیک دید.

در این مقاله قصد داریم جذابیت‌های منحصر به فرد این بنای تاریخی را معرفی کنیم.

آدرس کلیسای وانک اصفهان

اصفهان، چهارراه حکیم نظامی، خیابان نظرشرقی، کوچه کلیسای وانک.

برای رسیدن به کلیسای وانک می توانید از وسایل نقلیه عمومی نیز استفاده کنید:

اتوبوس: سوار بر اتوبوس های خطوط میدان شهدا – بیمارستان غرضی و سه راه ملک شهر – ترمینال زاینده رود شوید و با پیاده شدن در خیابان حکیم نظامی و کمی پیاده روی به کلیسا برسید.

ساعت بازدید کلیسای وانک

زمان بازدید: همه روزه از ساعت 8:30 تا 17:30.

هزینه بازدید: 8000 تومان برای اتباع ایرانی و 25000 تومان برای اتباع خارجی.

روزهای تعطیل: از آنجا که روزهای تعطیل کلیسای وانک بر اساس تقویم میلادی و با توجه به آیین ارامنه، تعیین می‌شود، این روزها در طول سال‌های مختلف متفاوت هستند. برای آگاهی از آنها به وبسایت این مجموعه مراجعه کنید.